Chi phí cho mỗi chuyến đi biển của ngư dân tăng thêm từ 30 – 40% sau hai lần xăng dầu tăng giá khiến hàng loạt tàu cá phải nằm bờ. Dù đang ở mùa cao điểm đánh bắt, hàng ngàn ngư dân phải thất nghiệp ngồi thở dài nhìn biển.
|
Giá xăng dầu tăng cao, hàng loạt tàu cá ở cảng Quy Nhơn phải nằm bờ. Ảnh: Uyên Thu
|
Tàu đánh bắt xa bờ… nằm bờ
Đang mùa cao điểm đánh bắt, nhưng cảng cá Tam Quan Bắc thuộc huyện Hoài Nhơn – cảng cá lớn nhất ở Bình Định – không còn cảnh nhộn nhịp chuẩn bị ra khơi như trước đây. Ngay bên mép nước cảng là hàng chục tàu công suất lớn đang thả neo, chằng néo vào bờ. Trên những chiếc tàu này, nhiều ngư dân ngồi mệt mỏi nhìn ra biển. Ông Phan Ngọc Dũng, một chủ tàu ở thôn Tân Thành 2, xã Tam Quan Bắc, huyện Hoài Nhơn, nói: “Tàu của tui nằm bờ gần một tháng rồi. Sau đợt tăng giá dầu hồi cuối tháng 2.2011, tàu của tui đi đánh bắt cá ngừ đại dương một chuyến về bị lỗ hơn 70 triệu đồng. Cuối tháng 3 vừa qua, giá dầu lại tăng tiếp, làm sao tụi tui dám đi”. Theo ông Dũng, hồi đầu năm, tổng chi phí cho một chuyến đi trên
120 triệu đồng; sau hai đợt dầu tăng giá, giờ mỗi chuyến phải tăng thêm từ 50 – 65 triệu đồng. “Từ khi giá xăng dầu tăng, ngư cụ, lương thực, đá lạnh… cũng tăng làm cho cứ ra khơi là bị lỗ”, ông Dũng than.
Xã Tam Quan Bắc là nơi có số tàu đánh bắt xa bờ nhiều nhất tỉnh Bình Định gồm 410 chiếc với sản lượng đánh bắt cá ngừ đại dương từ 2.000 – 2.500 tấn mỗi năm, chiếm hơn một nửa sản lượng cá ngừ đại dương của cả tỉnh. Thế nhưng, hiện nay gần 100 chiếc tàu đánh bắt xa bờ ở Tam Quan Bắc đang rơi vào tình cảnh tương tự như ông Dũng. Ông Đào Duy Hội, chủ tịch UBND xã Tam Quan Bắc cho biết, sau đợt tăng giá dầu cuối tháng 3 vừa qua, nhiều tàu đã quyết định nằm bờ dài ngày mà chưa biết bao giờ mới ra khơi trở lại.
Ông La Văn Nhược, ở thôn Tân Thành 2, xã Tam Quan Bắc, bức xúc: “Hiện nay, giá cá ngừ lại giảm với mức thấp nhất trong hai năm trở lại đây. Không hiểu sao nghề đánh bắt của chúng tôi lại bị khốn khổ như vậy”. Ông Ngô Thanh Thoại, chuyên viên thuỷ sản của phòng kinh tế huyện Hoài Nhơn cho biết, chi phí cho mỗi chuyến biển của ngư dân đã tăng thêm từ 30 – 40%, trong khi đó, giá cá ngừ đại dương do các thương lái mua tại cảng Tam Quan Bắc chỉ từ 100.000 – 110.000 đồng/kg, giảm từ 40.000 – 50.000 đồng/kg so với hồi đầu năm. Tình trạng này khiến ngư dân càng thêm khốn đốn. Theo ông Thoại, hai tháng gần đây, hầu hết các tàu đánh bắt xa bờ ở huyện Hoài Nhơn đều bị lỗ nặng, ngư dân bị nợ nần chồng chất, do đó, hiện có đến 30% trong tổng số hơn 2.300 tàu thuyền ở địa phương này phải nằm bờ.
Bán tàu, nhưng không có người mua
Những ngày này, cảng cá Quy Nhơn không còn nhộn nhịp mua bán như thường thấy trước đây. Nhiều phụ nữ làm nghề thu mua cá ngồi tán gẫu với nhau. Bà Hằng, chủ một vựa mua cá có tiếng ở cảng cá Quy Nhơn, nói: “Hàng năm, vào mùa cao điểm đánh bắt này, mỗi ngày cơ sở tôi mua cả chục tấn cá, nhưng năm nay, ngày cao lắm cũng chỉ vài tấn”. Ngồi buồn hiu trên mũi tàu nhìn ra biển, ông Trần Xuân Sơn, chủ tàu cá BĐ-91009, than: “Càng ngày kiếm con cá càng khó khăn. Đánh gần bờ thì chẳng có cá, ra khơi thì chi phí quá cao, lỗ là cái chắc. Nhưng mỗi ngày tàu nằm bờ, bụng dạ chúng tôi như lửa đốt, không biết lấy gì để trả nợ vì đa phần tiền mua tàu đều vay của ngân hàng”. Ở cảng cá Quy Nhơn, nhiều chủ tàu đang bàn tính chuyện bán tàu để trả nợ. “Tình hình này chắc phải bán tàu để lấy lại vốn để trả nợ. Nếu bán, chúng tôi cầm chắc bị lỗ; hơn nữa, bán tàu rồi cũng không biết làm gì”, ông Ngân, một chủ tàu chia sẻ.
| Động viên ngư dân bám biển, không bỏ nghề
“Chúng tôi rất lo lắng trước tình hình hiện nay. Giá xăng dầu tăng cao kéo theo chi phí đánh bắt cao, làm tái diễn cảnh tàu đánh bắt xa bờ nằm bờ như trước đây. Tình hình này sẽ ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả, sản lượng đánh bắt của bà con. Chúng tôi đang nghiên cứu để hỗ trợ về thông tin ngư trường, rút ngắn đường đi của tàu nhằm giúp bà con giảm chi phí; đồng thời động viên bà con tiếp tục bám biển chứ không thể bỏ nghề được”, ông Phan Trọng Hổ, giám đốc sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Bình Định nói.
|
Ông Trần Văn Trọng, cán bộ ban quản lý cảng cá Quy Nhơn nói: “Chưa thấy năm nào ngư dân bị khốn khó như năm nay. Ngay cả những tàu giã cào đánh bắt gần bờ cũng không sống nổi. Mỗi cặp giã cào, sáng đi chiều về tốn từ 5 – 7 can dầu (loại 30 lít/can), nhưng có khi về chẳng kiếm được bao nhiêu vì nguồn thuỷ sản gần bờ ngày càng cạn kiệt, cho nên, ngư dân thường xuyên bị lỗ”. Theo ông Trọng, gần đây, nhiều người ở Quy Nhơn đã rao bán tàu, nhưng không có người mua.
Ngư dân tự xoay xở mưu sinh
Hàng trăm tàu cá nằm bờ đã khiến hàng ngàn ngư dân lâm vào cảnh thất nghiệp. Ở cảng cá Tam Quan Bắc, nhiều ngư dân vốn làm nghề đi bạn lâu nay cứ ngày ngày ra nhìn tàu, trông biển rồi lặng lẽ trở về. Ông Nguyễn Văn Ngọc, ở thôn Tân Thành 2, xã Tam Quan Bắc, buồn bã nói: “Tàu của tui nằm bờ đã hơn 20 ngày nay. Mấy anh em đi bạn nay mạnh ai nấy đi tìm việc làm tạm để lo miếng ăn hàng ngày cho gia đình, chứ không thể ngồi không. Thấy nhiều anh em chạy vạy khắp nơi cũng không tìm ra việc, tui xót ruột lắm, nhưng không thể ra khơi lúc này”. Ông Cao Văn Tám, ở xã Hoài Hương, huyện Hoài Nhơn vừa đi bạn trở về, rầu rĩ: “Hai tháng nay, đi biển chuyến nào, chủ tàu cũng bị lỗ, anh em đi bạn như chúng tôi thấy cũng xót xa lắm, nhưng đành bấm bụng lấy ngày công. Sau chuyến này, chúng tôi cũng chưa biết làm gì để kiếm sống”.
Nhiều ngư dân khác cho biết có những chuyến đi biển từ 20 – 30 ngày, khi trở về cả chủ tàu lẫn bạn thuyền đều trắng tay. Theo ông Ngô Thanh Thoại, hiện đã có không ít bạn thuyền bỏ nghề biển đi tìm việc làm khác để kiếm sống hàng ngày. Nhiều chủ tàu lo lắng khi nhiều bạn thuyền chuyển sang nghề khác, nay mai họ khó có thể ra khơi trở lại.
Theo ông Phạm Trương, trưởng phòng kinh tế huyện Hoài Nhơn, trước tình hình khó khăn trên, ngư dân địa phương này đã liên kết lại, hỗ trợ nhau để vượt qua khó khăn. Với sự vận động của địa phương, ngư dân một số làng biển ở Hoài Nhơn đã hình thành các tổ cộng đồng, tổ đoàn kết để tương trợ, thông báo cho nhau về ngư trường, thời tiết, hỗ trợ nhau đánh bắt để giảm chi phí… Song điều bức thiết nhất, mong mỏi nhất đối với ngư dân lúc này là Nhà nước nên sớm có chính sách hỗ trợ giá dầu, hỗ trợ đối với nghề cá để góp phần giảm bớt khó khăn, ngư dân có thể sống được với nghề.
bài và ảnh: Uyên Thu/SGTT
Nongdan24g - Nông dân 24 giờ 